ABAP kurs i darmowy dostęp do SAP
Czy w sieci znajdziemy kursy programowania ABAP w języku polskim? Czy warto taki kurs wykupić i czy jest on dobrą opcją dla osoby chcącej się przebranżowić na programistę SAP ABAP? Dosyć często otrzymuje takie pytania za pośrednictwem formularza kontaktowego na blogu. Odpowiadając na nie zawsze proponuję zakup, którejś z książek wydawnictwa SAP PRESS, które niestety nie są wcale tanie. Muszę przyznać, że aż do tej pory sam nie wiedziałem o istnieniu żadnego rozsądnego kursu ABAP, zwłaszcza w języku polskim. Pewnego razu podczas próby „wstrzyknięcia” nieco kodu do raportu query natrafiłem na pewien problem, który mnie przerósł. Szukając rozwiązań w sieci znalazłem kurs ABAP w języku polskim. To był zupełny przypadek. Dziś jestem jego uczestnikiem i z czystym sumieniem mogę go polecić każdemu kto chce rozpocząć przygodę z ABAP. Już na początku wpisu pragnę jednak wyjaśnić, że to nie jest żaden artykuł promowany – nic z tych rzeczy! Tekst ten jest po prostu recenzją, będącą wyrazem mojego totalnego zaskoczenia i fascynacji kursem. Gdyby ktoś mi kiedyś powiedział że jest kurs dzięki któremu będę miał darmowy dostęp do SAP i jeszcze przy tym nauczę się podstaw programowania ABAP to raczej bym w to nie uwierzył.
Spis treści
Kursy SAP ABAP w internecie
Zawsze byłem sceptycznie nastawiony do tego typu szkoleń. Dlaczego? Ponieważ próbowałem już kursów SAP na platformach szkoleniowych. Weźmy za przykład platformę Udemy. Wyszukując kursy ABAP nie znajdziemy żadnego w języku PL. Jeśli przymknęli byśmy oko na brak polskiego i zdecydowalibyśmy się na angielski to takich kursów jest mnóstwo. Większość z nich jednak trwa zaledwie kilka godzin. Sprawdziłem więc tylko te, które trwają minimum 10h. Wśród tej grupy kursów tylko 4 z nich oceniane są przez użytkowników w miarę wysoko, cała reszta natomiast ma naprawdę marne oceny. Czytając komentarze do kursów o najwyższej liczbie ocen, widziałem że często powtarzają się te, które wskazują na:
- używanie starych metod lub formularzy przez prowadzącego
- celowe wolne mówienie, żeby wydłużyć czas trwania kursu
- pomijane są kwestie związane z użyciem BADI, BAPI itd.
- uboga jakość dźwięku na filmie lub trudna do zrozumienia łamana angielszczyzna
- linki załączane w prezentacjach są przestarzałe i prowadzą do usuniętych stron
- treść nie jest zrozumiała dla początkującego ABAP’owca, choć kursy są kierowane właśnie do tej grupy użytkowników.
Poza tym, trzeba posiadać dostęp do SAP. Aby zainstalować SAP w wersji demo, trzeba się sporo napocić, przetrzepać wiele blogów z niedziałającymi już linkami. Oczywiście można również skorzystać z innego kursu na Udemy, który na dzień dzisiejszy kosztuje 99 PLN i dotyczy samej tylko instalacji. Jednym słowem trzeba zapłacić prawię stówkę tylko po to by zainstalować darmową wersję SAP. Jeśli coś się nie powiedzie to kupujący ma pecha, bo nie ma co liczyć na wsparcie prowadzącego. Trochę nie ma się co dziwić. Kurs został nagrany jakieś osiem lat temu, płacimy w końcu ze obejrzenie a nie dożywotnie wsparcie prowadzącego. Korzystając z tego typu kursów można odnieść wrażenie, że ich mottem przewodnim jest „sprzedać i zapomnieć o kursancie”.
Kurs ABAP na saponit
Zupełnie inaczej wygląda kurs, którego jestem teraz uczestnikiem i którym jestem wprost zachwycony. Weźmy zatem kurs na tapetę zaczynając wszystko od początku. Jak już wspomniałem we wstępie, trafiłem na niego zupełnie przez przypadek. Strona kursu jest naprawdę słabo zaindeksowana w google i trudno na nią trafić. Podaję adres: Kurs ABAP – Praktyczne szkolenia z oprogramowania (saponit.pl). Zanim zdecydowałem się na uczestnictwo, poczytałem co ma do zaoferowania.
Co wchodzi w skład kursu?
Na stronie głównej znajdziemy informacje na temat tego co otrzymamy w ramach zakupu:
W trakcie kursu poznamy debuger następnie tabele lokalne i globalne. Przejdziemy przez rodzaje pętli, moduły funkcyjne, joby oraz klasy globalne, lokalne i metody. Nie ma sensu się tutaj rozpisywać po prostu sprawdźcie sami.
Czas na zakup tego kursu jest ograniczony z kilku powodów
- Muszę zapewnić Ci wsparcie w nauce, co wymaga ograniczonej liczby osób grupie.
- Możesz na bieżąco wymieniać się spostrzeżeniami z innymi kursantami w grupie.
Darmowe lekcje próbne – instalacja SAP
Nie poddałem się jednak i postanowiłem zainstalować w domu SAP’a korzystając z darmowej lekcji dostępnej tutaj. Męczyłem się dobry tydzień czasu. Podchodziłem do tego kilka razy, poświęcając 30 min dziennie, bo tylko na tyle pozwalała mi cierpliwość. Po udanej instalacji wirtualnej maszyny i SAP GUI przyszedł moment na uruchomienie SAP. Niestety próba zawiodła z powodu błędu jak niżej:
Postanowiłem się nie poddawać i kontynuowałem próby, szukając przyczyny w internecie. Być może windowsowy firewall? Coś nie tak z instalacją linuxa? W darmowej lekcji wspomniano, że aktualna licencja SAP jest ważna do marca 2023, a ja chciałem sprawdzić kolejne lekcje demo na własnej instalacji (dopóki licencja nie straci ważności). Prowadzący co prawda wspominał, że SAP co kilka lat odświeża licencję ale jak sami wiecie, dzisiaj już niczego nie można być pewnym. Jak to już kiedyś ktoś powiedział „w życiu pewne są tylko podatki i śmierć” 😉 Uparłem się zatem jak osioł, że muszę zainstalować SAP dopóki aktualna licencja jest ważna. Nie udało mi się jednak.
Instalacja SAP – podejście drugie
Skontaktowałem się z prowadzącym i zapytałem o to czy sprzedaż zostanie uruchomiona w kwietniu. Na odpowiedź nie musiałem czekać długo. Udostępnił mi kurs w zamian za obiektywną recenzję, na którą nie miał żadnego wpływu. Jednocześnie zostałem poinformowany, że aktualna licencja SAP ważna jest jeszcze miesiąc. Podobno już w marcu, najpóźniej w kwietniu SAP miał odświeżyć licencję. Nawet jeśli tak by się nie stało to i tak będę miał dożywotni dostęp do materiałów szkoleniowych.
Po udostępnieniu kursu otrzymałem emaila z loginem i jednorazowym hasłem, które zmieniłem po pierwszym zalogowaniu. Oczywiście pierwszą rzeczą jaką zrobiłem po zalogowaniu były odwiedziny wewnętrznego forum. Szukałem informacji o błędzie na jaki natrafiłem przy próbie instalacji SAP. Jak miło było zobaczyć, że inni też mieli z tym problemy. A już się bałem, że ze mną jest coś nie tak 😉 Chociażby za pozbycie się tego uczucia warto pomyśleć o uczestnictwie w kursie ;-).
Czytając wskazówek na forum, stwierdziłem że muszę od początku powtórzyć tamtą darmową lekcję, ale tym razem na spokojnie. W końcu dostęp już mam a licencję wkrótce odświeżą. Spokój ducha bardzo pomógł. Ponownie zainstalowałem wirtualną maszynę, pobrałem pliki SAP’a i zabrałem się za instalację. Tym razem się udało! Okazało się, że wcześniej pominąłem krok wyłączający firewall, który blokował połączenie z wirtualnym serwerem. A więc mam już własną instalację SAP’a w domu:
Zapomniałbym wspomnieć, że pobierając ponownie pliki instalacyjne zauważyłem, że SAP zaktualizował licencję dnia poprzedniego. To znacznie poprawiło mi humor. Aktualny plik licencji jest ważny do 31 marca 2025 roku!!. No! Od razu lepiej – to sporo czasu na naukę.
Co zawiera darmowa wersja SAP?
Ktoś mógłby zapytać: co właściwie w tym SAP jest? Czy są tam jakieś transakcje? Znajdziemy w nim transakcje niezbędne do pracy developera, czyli te, które znajdziemy w menu „tools” i ABAP Workbench:
Tutaj nasuwa się kolejne pytanie: „czy to jest pusty system?” Przecież tam nie ma żadnych danych. Oczywiście, w systemie nie ma wpisów w tabelach, ale spokojna głowa. Autor szkolenia pokazuje jak za pomocą programu SAPBC_DATA_GENARATOR masowo wypełnić setki lub tysiące wpisów do tabeli SPFLI, SFLIGHT i SBOOK. To spokojnie wystarczy na poćwiczenie „selectów” w dalszej części kursu. Zresztą spójrzcie sami na moją zawartość tabeli SFLIGHT:
Koniec przynudzania! Przyszedł wreszcie czas na pierwsze praktyczne lekcje.
Testujemy kurs – pierwsze lekcje SAP ABAP
Przechodząc przez nagrane lekcje zauważyłem, że praktycznie każda z nich uzupełniona jest linkami prowadzącymi do instrukcji i dodatkowych materiałów. W przeciwieństwie do kursów na Udemy nie zauważyłem tutaj żadnego niedziałającego łącza. Nawet jeśli linki nie są już aktualne (bo zostały zmienione przez SAP) to autor kursu na bieżąco aktualizuje ich listę w opisie każdej lekcji. Pod każdą z nich znajduje się również lista użytych komend i skrótów.
Jakkolwiek dziwnie to zabrzmi to szczerze muszę przyznać, że przez cały czas trwania kursu czuje się obecność prowadzącego. Dosłownie jakby siedział obok słuchacza. Tłumaczy bardzo dokładnie jak przechodzić przez kolejne lekcje. Jeśli pojawiają się jakieś pytania to można je zadać na wewnętrznym forum. Odpowiedzi otrzymujemy prawie natychmiast. Jedno jest pewne – uczestnik nie czuje się sam. Otrzymałem ostatnio emaila, w którym prowadzący informuje, że sprzedaż jest znowu oficjalnie otwarta. Tym bardziej jest okazja by przejść przez kurs z innymi. Można się komunikować na forum i załapać kontakty.
W pierwszych lekcjach dostaniemy kilka wskazówek w jaki sposób się uczyć aby wynieść z kursu jak najwięcej. Prowadzący polecił złotą zasadę, która mówi aby każde ćwiczenie spróbować wykonać samodzielnie od początku do końca. Dopiero jeśli będziemy w stanie bez niczyjej pomocy wykonać zadanie – to będzie oznaczało, że nauka nie poszła w las.
Czas trwania kursu
Pomimo, że w opisie kursu napisano, iż składa się on z dziesięciu godzin nagrań, to uwierzcie mi – to trwa o wiele dłużej.
Do czasu wideo należy dodać co najmniej dwa razy tyle poświęconego czasu, ponieważ często nagranie trzeba pauzować. Dzieje się tak nie dlatego, że prowadzący mówi szybko, tylko z powodu ograniczeń sprzętu. Np. w przypadku lekcji, w której instalujemy wirtualną maszynę, prowadzącemu instalacja idzie trzy razy szybciej. Poza tym jak już znajdziecie się w jakiejś transakcji to uwierzcie mi, że nie wytrzymacie i wciśniecie pauzę po to by sobie poklikać i nacieszyć oko 😉 Ogólnie kurs zaprojektowany jest w taki sposób aby przechodzić przez niego w 9 tygodni, ale nic nie stoi na przeszkodzie aby zrobić to szybciej lub dłużej.
Wymagania sprzętowe
Jedyną rzeczą do jakiej można by się przyczepić są ogromne wymagania sprzętu jeśli chodzi o pamięć RAM. Trzeba zapewnić minimum 8GB na wirtualnym serwerze pozostawiając trochę pamięci na własnym windowsie. To oznacza, że najlepiej byłoby posiadać 16 GB ramu, a 12 GB to jest absolutne minimum. Jeśli jesteś cierpliwy i uparty jak ja to możesz spróbować na 8BG (tyle posiadam) ale uzbrój się w ogromne pokłady cierpliwości. Można by spróbować uruchomić maszynę na oddzielnym komputerze postawionym w lokalnej sieci (tej samej co instalacja GUI) lub ograniczyć się do ćwiczeń w innym środowisku SAP korzystając z filmów dostępnych na kursie.
Programowanie w SE80 czy w Eclipse?
Prowadzący pokazuje możliwość programowania z poziomu SAP z SE80 lub za pomocą Exclipse. Właściwie sam kurs zaczyna się od instalacji Eclipse i pobrania SAP’owych dodatków tzw. ABAP Development Tools. Omawiane są różnice pomiędzy jedną metodą a drugą, a także wszystkie przydatne skróty oraz wskazówki dotyczące stawiania „breakpointów” itd. Co prawda podobną wiedzę znaleźlibyśmy na anglojęzycznych forach ale musielibyśmy się nieźle napocić aby zebrać ją w jedną pigułkę. Tutaj cała wiedza jest stopniowana w taki sposób aby jak najłatwiej ją przyswajać. Nie znajdziemy w kursie tłumaczenia w stylu „tak musi być i już”. Każda prezentowana metodyka jest wzbogacona o praktyczne porady wynikające z doświadczenia prowadzącego.
Po instalacji eclipse i SAPowych dodatków tworzymy wspólnie pierwszy projekt oraz program.
Na tym jednak się nie kończy. To jest naprawdę jedna z pierwszych lekcji. W kolejnej uczymy się o wiele bardziej skomplikowanych selectów:
Quizy i certyfikat.
Co kilka lekcji musimy wykonać quiz sprawdzający dotychczas nabytą wiedzę. To jest super sprawa. Kilka razy złapałem się na tym, że nie znam odpowiedzi tylko strzelam na oślep. To był dla mnie znak aby powrócić do danego fragmentu lekcji, po to by sprawdzić swoją wiedzę ponownie. Quizy naprawdę pomagają wskazać elementy, które powinniśmy powtórzyć lub na których powinniśmy się bardziej skupić. O to przykładowy zrzut ekranu z quizu:
Na zakończenie kursu otrzymujemy certyfikat, ale nie mam pojęcia czy trzeba go zdać po wykonaniu quizu czy należy nam się już za samo odbycie kursu. Nie doszedłem jeszcze do tego momentu.
Podsumowanie
Naprawdę z czystym sumieniem mogę polecić ten kurs każdemu kto chciałby nauczyć się chociażby debugowania. Moim osobistym celem jest poznanie narzędzi służących do programowania ABAP. Nigdy nie widziałem jak się pracuje na Eclipsie. Poza tym chciałem się nauczyć rozumienia kodu, tj. czytania tabel wewnętrznych i struktur. Do tej pory używałem prostych selectów w raportach query, jednak nie posiadam klucza developerskiego aby móc wejść w świat ABAP.
Trzeba przyznać, że na pierwszy rzut oka cena kursu wydaje się wysoka. Po dłuższym zastanowieniu jednak chyba wcale nie jest tak źle. Jak przeliczymy ilość godzin samych nagrań przez całą kwotę kursu to wychodziłoby mniej więcej 74 zł za godzinę. Jak dodalibyśmy do tego możliwość otrzymania dodatkowej pomocy od autora i jego stałe wsparcie to jednak cena nie jest wygórowana. Biorąc pod uwagę co możemy zyskać nabywając wiedzę o ABAP to gra jest warta świeczki. Sprawdźcie i oceńcie sami. Być może przejdziemy przez ten kurs razem 😉
Artykuł ten kieruję szczególnie do czytelników, którzy pytali mnie o materiały dotyczące ABAP a ja z powodu braku czasu nie odpowiedziałem na ich emaile. Mam nadzieję, że zrekompensuje to Wam tą właśnie rekomendacją. Pozdrawiam serdecznie wszystkich czytelników. Do następnego razu! 😉
Witam Panie Marku – bardzo się cieszę że to właśnie Pan zajął się przetestowaniem tego kursu – nie ukrywam, że też zamierzam go zakupić. Wcześniej jednak autor udostępnia tutorial jak zainstalować sapa do nauki abapa https://pawelwiejkut.dev/posts/instalacja-sapa/. – równie mi to zajęło kilka dobrych dni po godzinie dziennie 🙂
Pełna racja z tą licencją – już zupdatowałem sobie..jest do 2025
Także działam na 8GB ale – ustawiłem w Virtual boxie 6GB na maszynę i zainstalowałem sobie program, który działa w tle ustawiam sobie żeby optymalizował RAM gdy zużycie przekracza 60%.
Nie jest idealnie gdy uruchamiam np ABAP Workbench – chwilkę trzeba poczekać – tu chwilka powiedzmy trwa kilkanaście sekund..idzie przeżyć.
Pozdrawiam
RW
Witam Panie Rafale, bardzo dziękuje za komentarz! Nawet nie zdaje Pan sobie sprawy jak bardzo mnie ucieszył. A wie Pan dlaczego? Dlatego, że myślałem iż to tylko ja mam taki problem 😀 dobrze jest wiedzieć, że nie jestem sam. Ja rozważam opcję rozszerzenia RAM’u ale obawiam się że płyta główna nie podoła. Sama praca na SAP jeszcze w miarę idzie ale jak uruchomi się google chrome’a żeby podążać za kursem to dosłownie jest masakra. Chrome jest pożeraczem pamięci. Nigdy nie słyszałem o programie optymalizującym RAM – będe musiał przetestować. Trochę tak jakby w kawalerce zamontować na ścianach lustra żeby optycznie zwiększyć powierzchnię 😀 ale nie zaszkodzi spróbować. Odnośnie kursu to w sam sobie jest naprawdę na wysokim poziomie. Jednak z takimi ograniczeniami sprzętowymi myślałem o robieniu kursu z pamięci, tj. obejrzeć film, później zamknąć przeglądarkę i spróbować przejść przez to samodzielnie w SAP.
Dziękuje bardzo za spostrzeżenia 😉
Pozdrawiam
Marek
Program to Mem Reduct
Polecam Opere, Chrome jest własnie pożeraczem pamięci..oczywiście najlepiej w takim przypadku odpalać sobie kurs na drugim komputerze ..ja mam słuzbowy laptop 🙂 oprócz domowego sprzętu. Ja mam lutowaną RAM do płyty więc modyfikację odpadają.
A i polecam migrację dysku na SSD lub M2 jeśli ma Pan HDD..OS mieli wszystko przez dysk
W pełni się zgadzam. Zmiana dysku na SSD to podstawa. Po wymianie dysku sprzęt przyspieszył kilkakrotnie. Problem w tym że dysk SSD na którym stoi windows hula szybko a instalacja Virtualboxa uruchomiona jest na HDD (było mało miejsca na SSD):D
Czyli tak naprawdę w moim przypadku tylko samo GUI uruchamia się z SSD a serwer z HDD. Ale pomysł z oglądaniem na drugim kompie jest super! Że ja na to nie wpadłem wcześniej 😉
tak..syn też mnie uświadomił 🙂
Panie Rafale! Pana aplikacja do optymalizacji RAMu po prostu wymiata ;D całkiem inaczej teraz się ćwiczy 😀
Dziękuje bardzo za polecenie 😉
Proszę bardzo ☺️
W temacie jeszcze kursów ABAP i nie tylko, sporo tutoriali – zapyard.com , zapcademy.com..co prawda hinduski-angielski , ale jest do przejścia, właśnie na bazie tego zainstalowanego ABAP servera probuje zrobić tutorial z FIORI..narazie utknąłem na konfiguracji i nie mogę uruchomić FIORI Launchpad
O! Dziękuje! Nigdy wcześniej nie spotkałem się z tym portalem, a faktycznie sprawia wrażenie ogromnego 🙂 Dodaję do ulubionych, później do tego powrócę.
Powodzenia z FIORI, trzymam kciuki 🙂
Jestem początkującym konsultantem, z kilkumiesięcznym stażem, czy warto zakupić ten kurs? Nie chodzi mi o zostanie ABAPpowcem ale o lepsze zrozumienie SAPa i lepszej współpracy z devem.
Witam, bardzo trudne pytanie. W kursie jest kilka zagadnień, które powinny być obowiązkową lekturą nawet dla tych, którzy nie planują kariery ABAPowca. Np. część dotycząca debugowania – nie trzeba wcale być programistą aby czerpać korzyści z umiejętności debugowania. Bardzo często umiejętność debugowania może uzupełnić braki wiedzy na temat konfiguracji procesów (wystarczy tylko troszkę rozumieć kod). Rozumienie kodu moim zdaniem to bardzo przydatna umiejętność (często jest obowiązkowym wymaganiem na rekrutacji). Z tego właśnie względu uważam, że warto przemyśleć zakup kursu – nawet jeśli nie planujesz zostać programistą.
Pozdrawiam
Marek
Witam Panie Marku – już dostępna wersja ABAB 1909 na S/4HANA – zalecają 32GB , próbuję atakować na 8GB 🙂
https://www.linkedin.com/posts/szymonkobalczyk_sap-s4hana-abap-activity-7095388569984188416-oRdn?utm_source=share&utm_medium=member_desktop
w komentarzach próba zfixowania problemu z Hana Database Failed to Start 🙂
pozdrawiam
RW
Witam Panie Rafale 😉 dziękuje za mega wartościowy komentarz. Świetna alternatywa, proces rejestracji i instalacji o wiele szybszy 🙂 Ciekawy jestem jak się sprawuje takie demo w wersji Cloud. Ostatnio również miałem ciekawy problem. Miałem połączenie z GUI ale przy próbie logowania dostałem info o wygaśnięciu klucza. Pomógł mi ten trick: https://abapacademy.com/blog/logon-not-possible-error-in-license-check-how-to-prolong-sap-trial-license/
Odnośnie RAMU – nadal korzystam z zaproponowanej przez Pana apki do czyszczenia pamięci 🙂 Dodatkowo sklonowałem całą maszynę wirtualną i przeniosłem na innego kompa w sieci. Podmieniłem adresy IP na te lokalne 192.xx w VirtualBoxie i GUI i naprawdę już miło się ćwiczy 😉
Pozdrawiam i jeszcze raz dziękuje za komentarz 🙂
Marek
Zgadza się z kluczem, też przedłużałem – Testowałem już ABAB Trial w chmurze na Bussiness Technology Platform zakłada się konto trialowe na 90 dni na Amazone Web Services – w eclipse podpina się projekt na chmurze i też się można pobawić 🙂 – są tutoriale na http://developer.sap.com/
Dobra. Gdzie jest kurs, żeby go wykupić. Jest w necie tyle dezinformacji, że bez pokierowania kogoś, kto wie o co chodzi to nie wyobrażam sobie że trafię. Więc gdzie wykupić kurs, który będzie aktualny, gdzie będę mógł mieć środowisko do ćwiczeń?